Sport & Cultuur
Vrije tijd & Uitgaan
Leuke links
Lunet I
Vanaf het Nationaal Monument Kamp Vught is lunet I te voet bereikbaar. In lunet I zijn de zogeheten barbetten met oprillen nog intact. De noordelijke punt van de lunet ging in 1908 verloren bij de aanleg van het Afwateringskanaalkanaal . De lunetten, ook wel aangeduid als Legerplaats Willem II, zijn het rechtstreekse gevolg van de Belgische Opstand. Ten tijde van deze opstand werd het gebied rond Vught beschouwd als kwetsbaar, omdat het niet in zijn geheel kon worden geïnundeerd. Een aanval vanuit het zuiden moest hier dan worden opgevangen door een mobiel veldleger. Hiervoor werden tussen 1831 en ’33 enkele aardwerken opgeworpen. Bij de belangrijkste toegangswegen (o.a. de brug aan het einde van de St.-Lambertusstraat en de Loverensebrug, beide over de Zandleij ten westen van Cromvoirt). Hier bouwde men schansen in de vorm van een gebroken borstwering met een lengte van vijftien tot vijftig meter. Deze zijn nu grotendeels verdwenen. Enkele jaren later werden deze werken vervangen door grotere. Tussen 1844 en 1848 werden in opdracht van koning Willem II rond Vught acht lunetten aangelegd in een boog tussen de Vughtse Heide en de Dommel. De lunetten bestaan uit een gesloten aardwerk met bastions en een natte gracht. De wallen zijn begroeid met bomen en struiken.
Deze lunetten, genummerd van I tot VIII, sloten het acces tussen de westelijke inundatie van het gebied de ‘Gemeentens Weiden’ en de oostelijke inundatiegebieden ten zuiden van ’s-Hertogenbosch. Opvallend is de locatie van de linie. De lunetten liggen op nagenoeg dezelfde lijn als de circumvallatielinie uit 1629. De onderlinge afstand tussen de lunetten bedroeg 300 tot 600 meter, aangepast aan de draagwijdte van het eigen geschut.
Tussen de lunetten I, II, en III werden ook nog aarden epaule- menten opgeworpen achter een natte gracht, die de lunetten in de flank konden verdedigen, en gebroken traversen* daarachter. Het geheel werd destijds aangeduid als Legerplaats Willem II of de Stelling Vught.
De lunetten pasten in de nieuwe oorlogvoering van mobiele veldlegers, gesteund door vestingwerken waarop men zich kon terugtrekken. Achter de lunetten lag een permanent ‘verschanst’ legerkamp, terwijl Fort Isabella weer steunpunt was voor de lunetten. De huidige Kampdijk, een gedekte* gemeenschapsweg, vormde niet alleen de verbinding tussen lunetten en fort, maar voorkwam tevens dat het legerkamp bij inundaties zou onderlopen. Toch bood de dijk onvoldoende beschutting. Veiliger was een terugtocht langs de Loonsebaan die ten zuiden van Fort Isabella uitkwam op de Vughterweg. Na 1870 kon ook de fors verhoogde spoorbaan daarvoor gebruikt worden. Alle wegen lagen overigens onder dekking van het geschut van Fort Isabella. In 1920 werd de Stelling Vught opgeheven. Op het noordelijke deel van de Vughtse Heide liggen nog de resten van schietbanen die hier na de opheffing werden aangelegd. Overigens is de Vughtse Heide officieel nog steeds ‘militair oefenterrein’.